En ĉi tiu praktika folio, mi lernos kiel fari mian dieton pli daŭrigebla, kial, kaj la aliajn kondiĉojn, kiujn ĝi devas renkonti por mi daŭrigi ĝin longtempe.
Kial mi devus redukti la median efikon de mia manĝa dieto?
Manĝaĵo nuntempe okupas ĉirkaŭ 32% de la efikoj kiuj konsumado plenumita en la Eŭropa Unio havas sur klimatan ŝanĝon, igante ĝin la plej granda elsendilo, antaŭ loĝado kaj movebleco. Ĝi ankaŭ reprezentas pli ol 70% de la efikoj de EU-konsumado sur teruzado kaj sur eŭtrofiĝo de tero kaj akvo (eŭtrofiĝo estas la mortigo de vivantaj estaĵoj en akvo pro troa ĉeesto de sterkoj) [fonto: Raporto de la Komuna Esplorcentro de la Eŭropa Komisiono (JRC) pri la media efiko de EU-konsumo, 2019], kaj 45% de efikoj de konsumado sur perdo de biodiverseco [fonto: Politika Noto de la JRC pri konsumsigno, 2021].
El ĉiuj konsumdomajnoj (manĝaĵo, moviĝeblo, loĝado, hejmaj produktoj kaj aparatoj), manĝaĵo estas tiu, por kiu la eblecoj por individua agado estas la plej grandaj. Ĉiu el ni povas, per simplaj, ĉiutagaj agoj, signife redukti ellason de forcej-efikaj gasoj kaj la efikon al biodiverseca perdo de nia manĝaĵo, kaj tiel kontribui, je nia propra nivelo, al atingi nian strategian celon en Eŭropo: karboneŭtraleco kaj neniu perdo de biodiverseco en 2050.
Kiujn kategoriojn da manĝaĵo mi konsumu malpli (aŭ eĉ tute ne) por ke mia manĝa dieto estu daŭrigebla?
Por respondi ĉi tion, mi devus konsideri la ĉi-suban grafikon, kiu montras la klimatan efikon de la averaĝa nutraĵa konsumo de franca civitano, surbaze de la averaĝaj kvantoj konsumitaj de franca civitano jare de ĉiu kategorio de nutraĵoj [fonto: France Agrimer-studoj pri nutraĵkonsumo] kaj averaĝe ellasoj de forcej-efikaj gasoj por kg da nutraĵoj [fonto: rete datumbazo de la franca media agentejo Ademe].
"Fabla manĝaĵo" kovras gamon da modere ĝis forte toksomanigaj produktoj, kun neŭtralaj aŭ negativaj sanefikoj:
- Alkoholaj trinkaĵoj;
- Senalkoholaj malvarmaj trinkaĵoj (sodoj, botelakvo, fruktosukoj);
- Varmaj trinkaĵoj (kafo, teo);
- Dolĉaĵoj (sukero, dolĉigiloj, dolĉaĵoj, kukaĵoj, glaciaĵoj, ĉokolado, biskvitoj).
La kvin kategorioj da manĝaĵoj, kiuj generas la plej altan parton de forcej-efikaj gasoj en la averaĝa franca dieto, estas Viando de remaĉuloj, Fabla manĝaĵo, Laktaĵoj, Porkaĵo kaj Marmanĝaĵo, kiuj kune okupas 85,5% de forcej-efikaj gasoj. Ili estas la kategorioj da manĝaĵoj, kiuj devus esti reduktitaj aŭ eĉ malpermesitaj de daŭrigebla manĝdieto.
Male, la ceteraj kategorioj de manĝaĵo Kokaĵo, Fruktoj, legomoj, herboj, Ameloj, vegetalaj proteinoj kaj grasoj kaj Ovoj, nur respondecas pri 13,7% de forcej-efikaj gasoj de la meza franca dieto. Ili devus konsistigi la plejparton de daŭrigebla manĝdieto.
Kion aliajn funkciojn devus havi mia manĝa dieto, krom media daŭripovo?
Redukti aŭ subpremi iujn kategoriojn da manĝaĵoj en sia dieto, kaj pliigi la parton de aliaj, povas ŝajni simpla. Ne estas.
Por ke mi povu daŭrigi mian novan, ekologieman manĝaĵan dieton longtempe, ĉi tiu dieto devus krome havi la jenajn trajtojn:
- Mia dieto devas esti ekvilibra laŭ nutra ingestaĵo (makronutraĵoj kiel karbonhidratoj, proteinoj kaj grasoj, kaj mikronutraĵoj kiel kalcio, jodo, vitaminoj kaj precipe vitamino B12). Se ne estas, mi baldaŭ rezignas ĉar mi sentas min konstante elĉerpita kaj malsata, akirante pezon kaj akumulante sanproblemojn;
- Mia manĝaĵo devas esti agrabla manĝi, kun bonaj kaj riĉaj gustoj. Se ne estas, mi forlasos pro enuo kaj pro sento konstante punita;
- Mia manĝbuĝeto devas resti sub kontrolo, pro evidentaj ekonomiaj kialoj;
- La preparado de mia manĝaĵo devas resti regebla en la tempo ke mi havas disponeblan por ĝi.
Atingi ĉi tion ne estas malfacila, sed ĝi postulas, ke mi akiru novajn kompetentecojn. Mi povas akiri ilin senpage sur la reta lernplatformo de la KosmoPolitika Kooperativo ĉi tie.